- Đối tượng chịu thuế là người tiêu dùng cuối cùng.

Trong nhận thức của đối tượng nộp thuế và người chịu thuế: trốn thuế

Đối với loại thuế trực thu sẽ dễ gây phản ứng từ phía người nộp thuế hoặc dễ xảy ra tình trạng trốn, lậu thuế, còn đối với loại thuế gián thu thì người nộp thuế không có gánh nặng về thuế, việc nộp thuế sẽ như một phần tất yếu khi sử dụng, tiêu thụ hàng hóa, dịch vụ.

Trên đây, EasyBooks đã giúp bạn tìm hiểu về “Thuế Trực Thu Và Thuế Gián Thu”. Hy vọng thông tin này hữu ích tới quý bạn đọc.

Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ tới Phần mềm kế toán EasyBooks qua số hotline: 1900 57 57 54. Đội ngũ nhân viên của SoftDreams luôn hân hạnh được phục vụ Quý khách hàng.

Hướng dẫn: Tìm kiếm số chứng từ cho hộ kinh doanh theo Thông Tư 88

Liên hệ để được tư vấn về phần mềm kế toán

Facebook: Phần mềm kế toán EasyBooks

Group trao đổi: Cộng đồng hỗ trợ Phần mềm kế toán EasyBooks – SOFTDREAMS

Địa chỉ: Nhà khách ATS, số 8 Phạm Hùng, Mễ Trì, Nam Từ Liêm, Hà Nội.

Tìm hiểu: Thế nào là thuế trực thu? Thế nào là thuế gián thu? Phân biệt thuế trực thu và gián thu. Các loại thuế trực thu & các loại thuế gián thu gồm những gì?

Thuế trực thu là loại thuế được áp dụng trực tiếp trên thu nhập hoặc tài sản của người nộp thuế.

Ở Việt Nam có 2 loại thuế trực thu phổ biến nhất là thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN).

Thuế TNCN là loại thuế áp dụng cho thu nhập mà cá nhân thu được từ tiền lương, tiền công hoặc các nguồn thu nhập khác theo quy định của pháp luật về thuế TNCN.

Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân được Quốc hội ban hành ngày 21/11/2007, thu nhập chịu thuế TNCN bao gồm các loại thu nhập sau đây:

2.2. Thuế thu nhập doanh nghiệp

Thuế TNDN là loại thuế áp dụng cho phần thu nhập chịu thuế mà doanh nghiệp, tổ chức kinh tế thu được từ các hoạt động kinh doanh, sản xuất và các nguồn thu nhập khác theo quy định của pháp luật về thuế TNDN.

Căn cứ Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp sửa đổi năm 2013 và bổ sung điều lệ vào năm 2014, thu nhập chịu thuế TNDN bao gồm:

Thuế gián thu là loại thuế không áp dụng trực tiếp vào thu nhập và tài sản của người nộp thuế mà được tính một cách gián tiếp thông qua giá cả hàng hóa và dịch vụ.

Ở Việt Nam các loại thuế gián thu phổ biến gồm: thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế xuất nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường và thuế tài nguyên.

➧ Thuế nhập khẩu là thuế của một đất nước đánh vào hàng hóa có nguồn gốc từ nước ngoài được nhập khẩu vào nước đó trong khâu nhập khẩu nhằm bảo hộ thị trường tiêu thụ cho các sản phẩm sản xuất trong nước và bổ sung các khoản thu cho ngân sách nhà nước.

➧ Thuế xuất khẩu là khoản thuế được áp dụng trên giá trị hàng hóa xuất khẩu từ thị trường trong nước ra nước ngoài hoặc vào khu phi thuế quan.

Thuế suất hàng nhập khẩu được quy định trong từng nhóm mặt hàng tại Biểu thuế xuất khẩu theo Danh mục nhóm hàng hóa chịu thuế và khung thuế suất thuế xuất khẩu đối với từng nhóm mặt hàng chịu thuế Nghị định số 26/2023/NĐ-CP.

Thuế tiêu thụ đặc biệt là loại thuế gián thu, áp dụng cho các loại hàng hóa, dịch vụ có tính chất xa xỉ nhằm điều tiết quá trình sản xuất, nhập khẩu và tiêu dùng trong xã hội.

Mục đích chính là làm tăng nguồn thu ngân sách cho nhà nước và củng cố quản lý sản xuất kinh doanh cho những hàng hóa, dịch vụ chịu thuế.

Các mặt hàng phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt được quy định tại Khoản 1 Điều 2 Luật Tiêu thụ đặc biệt 2018 bao gồm:

Thuế bảo vệ môi trường là loại thuế được tính khi người tiêu dùng sử dụng các sản phẩm có ảnh hưởng đến môi trường như: xăng, dầu, than đá, các dung dịch khử trùng, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và các loại thuốc bảo quản lâm sản…

Thuế tài nguyên là loại thuế mà tổ chức, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khai thác tài nguyên cần phải đăng ký nghĩa vụ khai thuế và nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế tài nguyên. Trong đó, các loại tài nguyên khi khai thác cần thực hiện đóng thuế tài nguyên bao gồm:

Phân biệt thuế trực thu với thuế gián thu?

Dựa vào người chịu thuế và người nộp thuế có thể chia thành thuế trực thu với thuế gián thu. Cụ thể như sau:

- Thuế trực thu: là loại thuế mà người chịu thuế đồng thời là người nộp thuế; thu trực tiếp vào khoản thu nhập, lợi ích thu được của các tổ chức kinh tế hoặc cá nhân (như là thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân,…).

- Thuế gián thu: là loại thuế mà người chịu thuế không đồng thời là người nộp thuế; loại thuế này do các nhà sản xuất, thương nhân hoặc người cung cấp dịch vụ nộp cho Nhà nước thông qua việc cộng số thuế này vào giá bán cho người tiêu dùng chịu (như là thuế giá trị gia tăng,…).

Thuế thu nhập cá nhân là thuế gián thu hay trực thu?

Hiện nay không có quy định cụ thể định nghĩa về thuật ngữ thuế gián thu và thuế trực thu. Tuy nhiên có thể hiểu 2 loại thuật ngữ này như sau:

- Thuế trực thu: là thuế mà Nhà nước trực tiếp thu vào ngân sách một phần thu nhập của đối tượng nộp thuế, tức là cá nhân nộp thuế trực thu lấy một phần thu nhập của mình nộp cho Nhà nước.

- Thuế gián thu: là thuế thu đối với người tiêu dùng thông qua việc nộp thuế của người sản xuất, kinh doanh. Loại thuế này có tác dụng điều tiết tiêu dùng của xã hội.

Từ định nghĩa trên thì thuế thu nhập cá nhân có thể được hiểu là một loại thuế trực thu, là khoản tiền mà người có thu nhập phải trích nộp trong một phần tiền lương, hoặc từ các nguồn thu khác vào ngân sách nhà nước sau khi đã được giảm trừ.

Thuế thu nhập cá nhân không đánh vào những cá nhân có thu nhập thấp, do đó, khoản thu này sẽ công bằng với mọi đối tượng, góp phần làm giảm khoảng cách chênh lệch giữa các tầng lớp trong xã hội.

Căn cứ Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 và các văn bản hướng dẫn thi hành, thuế thu nhập cá nhân áp dụng đối với người nộp thuế khi có thu nhập chịu thuế từ các nguồn thu sau:

- Thu nhập từ tiền lương, tiền công, các khoản thu khác có tính chất như tiền lương, tiền công (đối với cá nhân không có người phụ thuộc thì phải nộp thuế thu nhập cá nhân khi có tổng thu nhập từ tiền lương, tiền công trên 11 triệu đồng/tháng; khoản thu nhập này đã trừ các khoản đóng bảo hiểm bắt buộc và các khoản đóng góp khác như từ thiện, nhân đạo,…).

- Thu nhập từ kinh doanh (hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu trong năm dương lịch trên 100 triệu đồng).

- Thu nhập từ chuyển nhượng vốn.

- Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.

- Thu nhập từ nhượng quyền thương mại.

Thuế thu nhập cá nhân là thuế gián thu hay trực thu? (Hình từ Internet)

Trong công tác tổ chức hành thu

Việc phân loại thuế có ý nghĩa trong việc tổ chức thu thuế. Với mỗi loại thuế sẽ xác định được phạm vi người nộp thuế, nguyên tắc đánh thuế, đối tượng tính thuế, căn cứ tính thuế, cách thức tính thuế, … từ đó có biện pháp thu thuế phù hợp. thông qua đó phân định thẩm quyền của các cơ quan hành thu thuế từ đó có biện pháp quản lý thuế hiệu quả. Cụ thể như đối với thuế trực thu, việc theo dõi, tính toán và thu thuế phức tạp, đặc biệt là thuế thu nhập cá nhân với diện thu thuế rộng và phân tán. Chính vì thế nếu không có biện pháp quản lý thu thuế hiệu quả thì dễ dẫn đến hạn chế tác dụng của loại thuế này trong việc tập trung số thu đầy đủ, kịp thời về ngân sách nhà nước.

Phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu

Ví dụ: Thuế suất thu nhập cá nhân càng tăng nếu thu nhập càng cao.

Ngoài ra, cách tính thuế trực thu hơi phức tạp so với thuế gián thu. Bạn phải ghi nhớ rất nhiều điều khoản, quy tắc khác nhau để tính toán nghĩa vụ thuế cho chính xác.

Ví dụ: thuế suất GTGT của Thực phẩm đã qua tẩm ướp gia vị thì áp dụng thuế suất 10% và tất cả mọi người khi mua sản phẩm này đều chịu chung 1 mức thuế.

Thuế gián thu cũng rất dễ tính và dễ nộp. Chính phủ đã quy định một tỷ lệ thuế cố định nên có thể dễ dàng tính được trên hàng hóa và dịch vụ.

Các cá nhân nộp thuế trực tiếp cho Chính phủ.

Người chịu thuế nộp thuế cho chính phủ thông qua một bên trung gian.

Vì tỷ lệ tăng theo thu nhập và lợi nhuận của một cá nhân. Nếu thu nhập của người nộp thuế tăng lên thì nghĩa vụ thuế cũng tăng theo.

Vì tỷ lệ vẫn giữ nguyên, không phân biệt thu nhập của cá nhân. Nếu thu nhập của người được đánh giá tăng lên thì gánh nặng về thuế sẽ giảm đi.